Lezing in Mozeshuis in Amsterdam over Ayurveda en het hart

Lezing Mozeshuis door Coen van der Kroon - op donderdag 27 januari

Ayurveda en het hart

Het hart neemt in Ayurveda een bijzondere plaats in. Het is een orgaan dat bij uitstek zowel met het fysieke lichaam als met het emotioneel-mentale lichaam verbonden is. Daarnaast is het hart de zetel van een aantal belangrijke levensprincipes. In Ayurveda wordt wel gezegd dat het hart de zetel is van Prana (levensenergie), van Ojas (het substratum van levensenergie in het lichaam) én van de geest (Manas). Bovendien is het hart zowel structureel als functioneel met meerdere Dhatu’s (lichaamsweefsels) en Srotamsi (lichaamssystemen) verbonden. Behandeling van en zorg voor het hart kan dus vele aspecten hebben. Dat is een belangrijk gegeven bij het bepalen van een behandelingsplan bij aandoeningen van het hart. Bij zo’n behandelingsplan dienen alle aspecten een plaats te krijgen in de vorm van richtlijnen en adviezen op het gebied van leefstijl, dieet, remedies en medicijnen, en geestelijke behandeling (meditatie, counseling, stressreductie, yoga, ontspanning, enzovoorts).
Ayurveda heeft altijd herkend dat het menselijk hart eigenlijk twee harten zijn: het fysieke hart dat de rol van pomp heeft en het emotionele hart dat vreugde en verdriet ervaart en alles daar tussenin. Hoe we ons voelen in ons hart is een maat voor wie we werkelijk zijn. Daarom weerspiegelen hartziekten diep gewortelde conflicten rond identiteit, gevoelens en bewustzijn. Niet voor niets zijn hartziekten de eerste doodsoorzaak in onze cultuur. Dit komt voornamelijk doordat het hart vaak genegeerd wordt ten voordele van het brein. Wie kan er nog zijn hart volgen, als volwassenen je hart ophalen en leven met wat het hart je ingeeft?
Hieruit volgt dat bij problemen in verband met het hart, er ook gekeken moet worden naar zowel het fysieke niveau als het emotionele niveau. ‘Hridaya’ – het Sanskriet woord voor hart – betekent ‘geven en ontvangen’: uit die naam alleen al is vanuit Ayurveda zeker een diepere boodschap uit te halen!

Pim van Lommel (cardioloog) over het hart:

…Ik ben ervan overtuigd dat je bewustzijn niet in je lichaam is opgeslagen, maar dat je via je lichaam je dagelijks bewustzijn ervaart. Je hart is een orgaan met zeer veel elektrische en magnetische activiteit. Het hart heeft - net als de hersenen - rechtstreeks contact met speciale bewustzijnsvelden. Die onderlinge verbondenheid is er zowel in het lichaam, als met de omgeving en met alles. Wij zijn voortdurend met elkaar en met alles verbonden, zowel in het lichaam als daarbuiten.”